Witkacy w Słupsku? Raczej nigdy tu nie trafił. W latach gdy żył – Stanisław Ignacy Witkiewicz Witkacy – był tu niemiecki Stolp, najbliżej bywał na wakacjach u rybaka Leonarda Budzisza w Kuźnicy, w Jastarni w pensjonacie Gryf i w Sopocie. W sumie nad morze trafił kilka razy, wolał góry szczególnie Tatry i oczywiście Zakopane gdzie spędził większość życia. W latach sześćdziesiątych XX wieku już do polskiego Słupska trafiły za to jego prace. Przez te 50 lat w słupskim muzeum uzbierała się największa na świecie kolekcja jego prac plastycznych.

Znalezisko nr 1 – Witkacy w Białym Spichlerzu– punkt obowiązkowy

Szukając Witkacego zaczynamy od punktu obowiązkowego czyli zwiedzenia jedynej w Polsce i na świecie stałej wystawy prac plastycznych tego oryginalnego i interesującego artysty. W Muzeum Pomorza Środkowego od czerwca 2019 w Białym Spichlerzu na stałe pokazywane są wszystkie prace artysty, zdobyte przez MPŚ oraz fotografie, listy, pierwodruki książek. Będąc w MPŚ poznamy jego osobę i dzieła Firmy Portretowej S.I.Witkiewicz.

Historia największej w Polsce i na świecie kolekcji sięga roku 1965, w którym muzeum zakupiło 110 pastelowych prac (109 portretów i 1 kompozycję) od mieszkającego wówczas w Lęborku Michała Białynickiego-Biruli, syna Teodora – zakopiańskiego lekarza i bliskiego przyjaciela Witkacego. Był to okres, w którym twórczość portretowa tego artysty nie cieszyła się jeszcze zbyt wysokim uznaniem, jakkolwiek ceniono już jego dokonania w dziedzinie dramatu. W roku 1973 kolekcja powiększyła się m.in. o bardzo interesujący zespół 12 rysunków i 2 portretów pochodzących ze zbiorów rodziny Jana Józefa Głogowskiego, inżyniera i fotografa związanego z Witkacym. W 1974 muzeum pozyskało 40 prac od Włodzimierza Nawrockiego – dentysty zaprzyjaźnionego z artystą, któremu ten ostatni w zamian za usługi stomatologiczne rewanżował się portretowaniem krewnych, o czym świadczy napis na eksponowanym w pierwszej sali „Portrecie Zofii Nawrockiej”. W 2005 roku kupiono 14 portretów ze spuścizny po filozofie Janie Leszczyńskim. Pozostałe prace nabywane były pojedynczo, od prywatnych oferentów lub za pośrednictwem antykwariatów i galerii.

Dzisiaj kolekcja ponad 260 prac (to największa kolekcja zarówno w Polsce jak świecie), wśród których zdecydowanie dominują portrety malowane pastelami na papierze. Ponadto w zbiorach znajduje się kilkanaście rysunków, pastelowe kompozycje, portrety wykonane węglem oraz kilka obrazów olejnych i jedna akwarela.

Posiadane dzieła reprezentują wszystkie fazy twórczości Witkacego – okres młodzieńczy, okres rosyjski, lata przynależności do formistów, przełomowy rok 1924 (w którym artysta zaprzestał malowania obrazów według założeń teorii Czystej Formy) oraz lata działalności Firmy Portretowej (1925-1939).

źródło: Beata Zgodzińska / Muzeum Pomorza Środkowego – O wystawie Witkacego można przeczytać na stronie Muzeum http://muzeum.slupsk.pl/index.php/oferta/witkacy

Znalezisko nr 2 – Witkacy trafia pod strzechy

W Słupsku Witkacy nie bywał, ale Witkacy próbuje nadać inne tony miastu. Szczególnie warto zajrzeć do Słupska we wrześniu. Odbywa się wtedy w słupskim Teatrze Rondo odbywa się Ogólnopolski Konkurs Interpretacji Dzieł S. I. Witkiewicza „Witkacy pod strzechy”.

Wtedy to osoby zainspirowane twórczością Witkacego przedstawiają swoją twórczość w sposób dowolny, jednakże związany z działalnością artystyczną S. I. Witkiewicza. Bywają to więc prezentacje teatralne, taneczne, malarskie, instalacje, fotografie, performance, teksty, recytacja, wywiedzione ze słowa, piosenka, kulinaria i co ślina-do-gęby-przyniesizm.

Znalezisko nr 3 – Szymanowski dla Witkacego

W parku imienia Waldorffa naprzeciwko słupskiej filharmonii znajduje się pomnik Karola Szymanowskiego. To wiel­ki polski pia­ni­sta i kom­po­zy­tor, twór­ca m.in. ba­le­tu „Har­na­sie” i ope­ry „Król Ro­ge­r”. To pierw­szy po­mnik tego ar­ty­sty wznie­sio­ny w Pol­sce. Pow­stał w 1970 ro­ku z ini­cja­ty­wy słup­skich me­lo­ma­nów. Ofi­cjal­ne je­go od­sło­nię­cie na­stą­pi­ło do­pie­ro dwa la­ta póź­niej w 90. rocz­ni­ce uro­dzin i 35. rocz­ni­cę śmier­ci ar­ty­sty.

W pozie pomnikowej ar­ty­sta stoi ubra­ny we frak, ma chu­s­tecz­kę w bu­to­nier­ce oraz pa­pie­ros w pra­wej dło­ni. Tłem dla postaci jest kla­pa for­te­pia­nu z nu­ta­mi I So­na­ty c-moll op.8, skom­po­no­wa­nej w la­tach 1903–1904 i de­dy­ko­wa­nej właśnie Sta­ni­sła­wo­wi Igna­ce­mu Wit­kie­wi­czowi. Przy stop­niach z prawej strony wi­dzi­my pła­sko­rzeź­bę z por­tre­tem har­na­sia, au­tor­stwa żo­ny ar­ty­sty.

Szymanowski był bliskim znajomym Witkacego. Ale była to znajomość burzliwa. Jed­na z hi­sto­rii mó­wi, że na­rze­czo­na Wit­ka­ce­go Ja­dwi­ga Jan­czew­ska po­peł­ni­ła sa­mo­bój­stwo, po­nie­waż by­ła w cią­ży wła­śnie z Ka­ro­lem Szy­ma­now­skim. Nie wiadomo czy to prawda, ale podobno Witkacy po śmierci narzeczonej nie odzywał się do Szymanowskiego przez trzy lata. Zobacz też: http://podrozniccy.com/pl/witkacy/403/karol-szymanowski.htm

Znalezisko nr 4 – Karciany Witkacy

W słupskim Centrum Informacji Turystycznej (ul. Starzyńskiego 8) spotkamy Witkacego w różnych odsłonach.

Ciekawą pamiątką jest oferowana w CIT gra karciana Witkacy. Gra promuje Witkacego i jego dzieła w sposób niecodzienny. Mile spędzając czas w gronie rodzinnym, czy wśród znajomych, gracz poznaje twórczość Witkacego. Podczas gry wcielicie się Państwo w konserwatorów obrazów i będziecie poszukiwać dzieł Witkacego, starając się odtworzyć jak najwięcej z nich. Aby odtworzyć kopie dzieł trzeba będzie poszukać odpowiednich fragmentów obrazów i układać je w całość. Na końcu gry, kiedy wszystkie możliwe źródła zostaną już przeszukane, zwycięzcą zostanie ten gracz, któremu udało się odtworzyć najwięcej najpopularniejszych reprodukcji.

Znalezisko nr 5 – Witkacy w aplikacji

Zachęcamy do poznania Witkacego dzięki aplikacji „Mobilny Asystent Turystyczny”. MAT jest to nietypowy przewodnik turystyczny wykorzystujący elementy rozszerzonej rzeczywistości. Na terenie Słupska znajduje się trzynaście znaczników w ramach ścieżki witkacowskiej. By skorzystać ze spaceru w ramach ścieżki należy pobrać aplikację ze swojego „sklepu” w telefonie komórkowym, a następnie załadować dowolną z nich, wybierając odpowiednią nazwę z listy w prawym, górnym rogu aplikacji. I gotowe!. Więcej o aplikacji przeczytacie w zakładce Mobilny Asystent Turystyczny. Aby odnaleźć znaczniki do ścieżki witkacowskiej, musimy poszukać tabliczek z fioletowymi nazwami znaczników i adresem strony www.matasystent.pl

Elementy w ramach: „Ścieżka Witkacego Słupsk”

1. Mural przy ul. Starzyńskiego
2. Niedźwiadek pod słupskim Ratuszem
3. Teatr im. Witkacego
4. Wydruk Wielkoformatowy – Stefania Tuwimowa ul. Drewniana
5. Tablica z autoportretem w płaszczu i futrzanym kołnierzem ul. Jagiełły
6. Zamek Książąt Pomorskich
7. Wydruk Wielkoformatowy na Czerwonym Spichlerzu- Maria Zielińska
8. Biały Spichlerz
9. Tablica na alejach Sienkiewicza z Witkacym
10. Mural przy ul. 3 Maja
11. Mural przy ul. Gierymskich
12. Mural przy ul. Grottgera

Znalezisko nr 6 – Quest Śladami Witkacego

Quest “Śladami Witkacego” to kolejna propozycja zabawy połączonej z odkrywaniem naszego pięknego miasta oraz upowszechnianiem wiedzy o nim. Tym razem proponujemy spacer z Witkacym, bo choć artysta ten w Słupsku nigdy nie zagościł, to niewątpliwie dla wielu jest jedną z najlepszych wizytówek Słupska.

Jeżeli chciałbyś pospacerować śladami naszego Questu, zapraszamy do Centrum Informacji Turystycznej przy ul. Starzyńskiego 8, w Słupsku po papierowe wersje podróży po naszym mieście.

O słupskim odkrywaniu Witkacego można też zobaczyć m.in. tu:

http://wyborcza.pl/duzyformat/1,136808,15529976,Coz__ze_nie_ze_Slupska.html

http://podrozniccy.com/pl/witkacy/poszukiwania