Omiń menu i przejdź do treści strony
Dekoracyjny pattern z budynków

Jubileusz Miasta Słupska

Jubileusz Miasta Słupska
Dekoracyjny pattern z budynków

Jubileusz Miasta Słupska

Jubileusz Miasta Słupska

Makieta Starego Rynku

4. Dawny Kościół św. Mikołaja

Drewniany kościół p.w. św. Mikołaja, patrona kupców, rybaków i żeglarzy istniał w Słupsku już w XIII wieku. Budowniczym i właścicielem kościoła był książę gdański Świętopełk II, który również utrzymywał kapelana sprawującego posługi duszpasterskie. W 1311 roku margrabiowie brandenburscy ufundowali dla norbertanek plac pod budowę kościoła i nowego klasztoru. Teren pod murowane budynki wyznaczono w sposób ścisły i była to wówczas północno-wschodnia rubież miasta. Budynek kościoła posadowiono na niewielkim wzgórzu, na lewym brzegu rzeki Słupi. Był jednonawowym, murowanym z cegły na kamiennym fundamencie budynkiem w stylu gotyckim, do którego z czasem dobudowano od zachodu wysoką wieżę o podstawie kwadratu i nakrytą płaskim dachem. W 1525 roku podczas reformacji kościół został splądrowany przez tłum mieszczan, co spowodowało rozproszenie pochodzących z niego dzieł sztuki religijnej. Po tych wydarzeniach kościół stał pusty do czasu, gdy zaczęli używać go ewangelicy. Niestety wielki pożar miasta w 1665 roku strawił doszczętnie całe wyposażenie świątyni. Po tym incydencie ze względu na brak środków kościół nakryto jedynie dachem. Do 1737 roku budynek odbudowano na zbór garnizonowy, a do tego wyposażono i umeblowano. Trzy lata później kościół zamieniono na magazyn i wozownię. Od jesieni 1759 roku do wiosny 1760 stacjonujące w Słupsku wojska rosyjskie używały kościoła jako cerkwi prawosławnej, miejsca kwaterunku i stajni dla koni. Później budynek służył jako magazyn i remiza strażacka. Z czasem kościół ponownie popadł w ruinę i był bliski zawalenia.

W 1771 roku pruski skarb królewski przekazał budynek miastu na potrzeby oświatowe. Władze Słupska zarządziły utworzenie szkoły dla ubogich dzieci i młodzieży, a podczas adaptacji wnętrze kościoła podzielono na trzy kondygnacje. Po przebudowie powstało 12 pomieszczeń dla uczniów, 6 kuchni i wiele izb lekcyjnych wraz z większą salą egzaminacyjną na pierwszym piętrze oraz mieszkaniem woźnego na parterze. Ponadto do wieży dobudowano okrągłą wieżyczkę schodową. Kolejna przebudowa objęła stare mury w 1819 roku, gdy urządzano w nich szkołę elementarną. Przebudowano wówczas cztery przypory ściany południowej, wejście frontowe, a także wymieniono okna. W 1834 roku szkołę dla ubogich rozwiązano, a w jej miejscu otworzono pierwszą wyższą szkołę żeńską, która gwałtownie się rozwijała. Z czasem mury dawnego kościoła były za ciasne dla dwóch szkół i w 1882 roku szkołę żeńską przeniesiono, a pod koniec XIX wieku rozwiązano szkołę elementarną. Na lata 1892-1893 przypadł remont, a w 1900 roku część dawnego budynku kościoła przeznaczono na szkołę specjalną dla dzieci upośledzonych umysłowo. Początkowo do zajęć wykorzystywano parter i pierwsze piętro. Z czasem na II piętrze urządzono warsztat i inne klasy szkoły specjalnej oraz dwie klasy dla żeńskiej szkoły średniej. Ciasnota w słupskich szkołach spowodowała, że swe klasy przenosiły tu również inne szkoły. W styczniu 1945 roku zajęcia przerwano ze względu na zimno spowodowane brakiem węgla, a szkołę specjalną wykwaterowano.

Podczas podpalenia śródmieścia w marcu 1945 roku kościół spłonął doszczętnie. Wnętrze i dach wypaliło się całkowicie, a po budynku pozostały jedynie mury konstrukcyjne i wieża. Przez ćwierć wieku obiekt znajdował się w ruinie, a w jego wnętrzu zalegały sterty gruzów. Na początku lat 60. zrodził się pomysł odbudowy gmachu na potrzeby biblioteki miejskiej i powiatowej. Odbudowa ruszyła w 1965 roku i trwała do 1970 roku. Równocześnie w latach 1966-1970 dobudowano pawilon z przeznaczeniem na bibliotekę dla dzieci i młodzieży. Uroczyste oddanie biblioteki nastąpiło 10 września 1971 roku. Nadano jej wówczas imię Marii Dąbrowskiej, a przy wejściu wmurowano kamienną tablicę. Miejska Biblioteka Publiczna działa tu do dziś, a budynek po ostatnich remontach prezentuje się okazale, a do tego otacza go zadbany park i zrewitalizowane mury miejskie.

Budynek, mimo wielokrotnych zniszczeń i odbudów do dziś zachował kształt podobny do pierwotnego. Od początku istnienia kościoła św. Mikołaja przy budowli był cmentarz parafialny. W 1796 roku miejsce pochówków zlikwidowano, a teren częściowo zajął ogród, a resztę podzielono na działki budowlane i sprzedano.

Potrójny Jubileusz Miasta Słupska

Potrójny Jubileusz Miasta Słupska

Zapraszamy wszystkich do wspólnego świętowania!

Potrójny Jubileusz Miasta Słupska
Uczestnicy Biegu na Wieżę na wspólnym zdjęciu na dziedzińcu słupskiego ratusza.
Bieg na Wieżę po raz trzeci

Bieg na Wieżę po raz trzeci

Zapraszamy do uczestnictwa w kolejnej edycji Biegu na Wieżę.

Bieg na Wieżę po raz trzeci

Kalendarz wydarzeń

Symbol uwagi Alert!
Dzieje się w Słupsku! Zaplanuj czerwiec pełen rozrywki i inspirujących spotkań!
Słupski Jarmark Wakacyjny 2025 - przyjmujemy zgłoszenia wystawców!
Raport o stanie Miasta za 2024 rok - zachęcamy do zapoznania się z jego treścią TUTAJ.