Biały Spichlerz jest jednym z najcenniejszych zabytków budownictwa przemysłowego w Słupsku. Budowę tego magazynu wojskowego rozpoczęto wiosną 1804 roku, z przeznaczeniem na przechowywanie obroku dla koni. Źródła podają, że budowa spichlerza zakończyła się w 1814 roku, choć na planie miasta z 1811 roku budynek został już ujęty. Spichlerz był jednym z nielicznych budynków magazynowych po prawej stronie rzeki. Wyróżniał się na tle miejskich budynków szachulcowych nie tylko kolorem ścian, ale i wielkością. Był pierwszym spichlerzem o tak nowoczesnych rozwiązaniach konstrukcyjnych oraz jednym z pierwszych o murowanych i otynkowanych ścianach. Zewnętrzna forma zaprojektowana została według najnowszych trendów architektonicznych. Cechował go klasycystyczny wygląd z niewielką ilością dekoracji.

Spichlerz pełnił swoją funkcję do 1945 roku. W latach powojennych miał najróżniejsze przeznaczenie: był tymczasowym więzieniem dla niemieckich mieszkańców miasta, spichlerzem zbożowym, magazynem mechanicznych artykułów gospodarstwa domowego. W ręce prywatne trafił w roku 1995 i także był używany jako magazyn.

W 2012 roku właścicielem budynku został Samorząd Województwa Pomorskiego, który rok później przekazał działkę wraz z budynkami Białego – i leżącego obok – Czerwonego Spichlerza Muzeum Pomorza Środkowego w Słupsku. W budynkach zaplanowano realizację projektu polegającego na rozbudowie głównej siedziby muzeum pt. „Witkacy w Słupskich Spichlerzach Sztuki – rewitalizacja i adaptacja dwóch XIX-wiecznych zabytkowych spichlerzy i ich otoczenia na cele kulturalne i społeczne”.

Prace remontowo-budowlane w Spichlerzu Białym trwały od początku roku 2017 do połowy roku 2018. Następnie urządzano wnętrza i przenoszono muzealne eksponaty z przepełnionych magazynów; aranżacja wystaw trwała do połowy roku 2019.

Za projekt modernizacji budynku Białego Spichlerza odpowiedzialna była firma Inwestprojekt, za wykonanie - Kamaro. Aranżacje wszystkich wystaw zaprojektowały Mio Design Studio i Shoq Studio MIO + SHOQ, za wykonanie odpowiadała firma New Amsterdam.

Dzięki zaangażowaniu i wytężonej wielu osób, po ponad 200 latach istnienia, budynek odzyskał świetność. Poprzez wprowadzenie funkcji muzealnej: wystawienniczej i magazynowej, zaczął nowy rozdział. 11 lipca 2019, w roku 95. rocznicy istnienia muzealnictwa w Słupsku, Biały Spichlerz wraz z nowymi wystawami został otwarty dla zwiedzających.

Wystawy w Białym Spichlerzu

"Witkacy. Obrazy – rysunki – grafiki + archiwalia"

W historii słupskiego muzeum trzecia wystawa stała prezentująca zbiory z największej na świecie kolekcji dzieł Stanisława Ignacego Witkiewicza. Jednocześnie to jedyna wystawa monograficzna Witkacego w Polsce.

Wystawa stała oddaje strukturę słupskiej kolekcji. Pokazane są prace ze wszystkich okresów twórczości artysty, zwłaszcza pastelowe portrety powstałe w ramach jednoosobowej Firmy Portretowej „S. I. Witkiewicz” działającej w latach 1925-1939. Archiwalia i książki skonfrontowane są z dziełami plastycznymi, nie tworzą osobnej części ekspozycji. Na wystawie znajduje się ponad 135 prac malarskich, rysunkowych i graficznych oraz rękopisy, maszynopisy, korespondencja i książki (w tym z dedykacjami Witkacego). Aranżacja wystawy podkreśla walory artystyczne dzieł, nie stanowiąc dla nich konkurencji i nie rozpraszając wizualnie.

Wystawa podzielona jest na dwie części. Część pierwsza pokazuje ewolucję twórczości Witkacego, jej działy to: Zakopane, Pierwsze podróże i doświadczenia, W Rosji, W gronie formistów, w świecie Czystej Formy, Rok 1924, Firma portretowa „S. I. Witkiewicz”. Część druga prezentuje dawne prywatne kolekcje dzieł Witkacego, z których pochodzi większość dzieł zgromadzonych w słupskim muzeum. Są to kolekcje: Włodzimierza Nawrockiego, Jana i Janiny Leszczyńskich, Modesty Zwolińskiej, rodziny Głogowskiego oraz Teodora Białynickiego-Biruli.

Osobne miejsce przeznaczone jest na prezentację zagadnień konserwatorskich, gdzie obejrzeć można np. szybę z drobinami pastelu i portret, który niegdyś znajdował się za nią. Ekspozycji towarzyszą filmy, między innymi o historii słupskiej kolekcji, oraz specjalna gazeta zatytułowana „Witkacy”, wydana w wersji polskiej i angielskiej, w której omówione są poszczególne części wystawy. Przy stanowiskach multimedialnych można wyszukać portrety według wybranych przez siebie kryteriów np. roku powstania czy rodzaju używki, oraz prześledzić jak przez lata zmieniał się kolor papieru na którym rysował Witkacy. Szklane ściany magazynu dzieł Witkacego pozwalają zajrzeć do tych części muzeum, które zazwyczaj ukryte są przed okiem zwiedzających.

Witkacy inaczej… - wystawa czasowa I piętro

"Witkacy inaczej…" to wystawa czasowa, na której zaprezentowana jest druga część kolekcji dzieł Witkacego – ponad 100 prac, głównie portretów pastelowych, uzupełnionych publikacjami. Gratka dla fanów Witkacego, gdyż w ostatnich latach całość kolekcji pokazywano tylko przy okazji międzynarodowych sesji witkacowskich, ostatnio w 2009 i 2014 roku.

W okresie późniejszym w tej sali prezentowane będą inne wystawy czasowe, a prace Witkacego będzie można zobaczyć na wystawie stałej (i w magazynie).

W nawiązaniu do Witkacego od XIX do XXI wieku - wystawa stała III, IV i V piętro

"W nawiązaniu do Witkacego od XIX do XXI wieku" to wystawa stała zajmująca dwa i pół piętra Białego Spichlerza. Koncepcja ekspozycji polega na wybraniu osiemnastu motywów z twórczości oraz biografii Stanisława Ignacego Witkiewicza Witkacego (pejzaż, martwa natura, portret, autoportret, kompozycja figuralna, scena rodzajowa, akt, animalistyka, pejzaż akwatyczny, rzeźba, tkanina artystyczna, grafika, artyści regionalni, technika i wojsko) i porównaniu ich z identycznymi tematami skomponowanymi lub zaprojektowanymi przez artystów i twórców od XIX w. do współczesności.

Na wystawie znajduje się około 200 obrazów, grafik, plakatów, rysunków, tkanin artystycznych, rzeźb, mundurów wojskowych i obiektów technicznych. Znajdziemy tu dzieła czterech grup artystów tzn. klasyków - poprzedników Witkacego, jemu współczesnych, Formistów oraz urodzonych po śmierci artysty. Wśród twórców warto wymienić: Jana Matejkę, Władysława Podkowińskiego, Jacka Malczewskiego, Olgę Boznańską, Franciszka Starowieyskiego, Edwarda Dwurnika, Magdalenę Abakanowicz.

Ponadto na zasadzie kontrastu ukazano sztukę abstrakcyjną, którą Witkacy znał, ale się tej dziedzinie nie poświęcił, przypomniano też dwóch pomorskich artystów Otto Freundlicha i Ignacego Bogdanowicza.

W celu ułatwienia odbioru do wystawy dołączono program edukacyjno-wizualny.

Wystawa pozwala zaprezentować bogate zbiory Działu Sztuki i Techniki słupskiego muzeum ukazujące sztukę akademicką, nowoczesną, współczesną oraz militaria.

Słupsk – miasto i ludzie - wystawa stała V piętro

"Słupsk – miasto i ludzie" to wystawa stała stworzona z myślą o mieszkańcach miasta, osadnikach, którzy – z różnych przyczyn – po II wojnie światowej przybyli do Słupska, aby właśnie tutaj, na Pomorzu rozpocząć nowy etap życia. Zajęli domy poprzednich niemieckich mieszkańców, a przynosząc ze sobą elementy kultury swoich rodzinnych stron, dali początek wielobarwnej mozaice kulturowej współczesnego Słupska i regionu.

W powojennym, częściowo zniszczonym Słupsku musieli od początku organizować administrację, samorząd, życie kulturalne, naukowe i gospodarcze. Mimo że często brakowało im doświadczenia i kompetencji, dzięki swojemu zaangażowaniu i wytrwałości tworzyli i dokonywali rzeczy niezwykłych.

Wystawa jest opowieścią o ludziach i o mieście, do którego przyjechali. Mówiąc o mieście często zapominamy o tym, co je tworzy, czyli o aspekcie ludzkim. A przecież z każdym miastem związane są losy wspólne dla całych grup i charakterystyczne dla poszczególnych ludzi, niekiedy tragiczne, na pewno warte upamiętnienia. Opowieść o mieście stworzona została poprzez zestawienie dawnych i współczesnych fotografii, które przedstawiają, jakie przemiany zaszły w nim od 1945 roku. Opowieść o ludziach, która powstała na podstawie powojennych wspomnień, utrwalonych w formie wywiadów pokazuje, w jaki sposób osadnicy zmienili obcy im świat w swój nowy dom. Wystawa ma na celu ukazanie ich historii jako ważnego elementu dziejów naszego miasta i jako konsekwencji II wojny światowej.

Wiele eksponatów to dary mieszkańców Słupska: osobiste pamiątki i dokumenty. Nieodłączną częścią wystawy są również materialne świadectwa tamtych czasów, związane z budynkami, miejscami, zakładami pracy, instytucjami kultury, m.in. ogłoszenia dotyczące osiedlenia, plakaty, afisze, sztandary, a także przedmioty codziennego użytku, czasopisma, książki czy meble. Na wystawie znajduje się gablota z eksponatami, które muzeum na bieżąco otrzymuje w darze od mieszkańców miasta. Są one wymieniane co parę miesięcy. Zaprezentowanie własnych losów poprzez osobiste pamiątki, umożliwia darczyńcom i zwiedzającym pełniejsze identyfikowanie się z wystawą.

Dane kontaktowe:

Biały Spichlerz

ul. Szarych Szeregów 12

76-200 Słupsk

tel. (59) 728 55 20